Ağız içinde ve ağız boşluğunun herhangi bir yerinde patolojik oluşumlar sonucu Çene Tümörü meydana gelebilmektedir. İyi huylu olabileceği gibi kötü huylu (kanser) olanları da vardır. Kötü huylu tümörler, doğrudan ağzın herhangi bir dokusundan kaynağını alabileceği gibi, diğer organlardaki kanserli kısmın, ağız ve çene kemiklerine yayılması sonucunda da meydana gelebilirler. Ağız ve çenede oluşan tümörler, diş kökenli ya da diş kökenli olmaksızın oluşmaktadır.

Bu bölgede oluşan kötü huylu olan tümörler, bütün kanserli vücutta olabileceği gibi, hayatı tehdit eder ve ölümle sonuçlanabilecek durumlara yol açabilmektedir. İyi huylu tümörler ise yer aldıkları yerin dokularında önemli boyutta harabiyetlere yol açarak, fonksiyonel ve estetik bozukluklara neden olabilirler. Bu yüzden, ağız ve diş bölgesinde oluşan ve ortalama 3 haftada iyileşme göstermeyen yaraların mutlaka cerrah tarafından incelenmesi gerekmektedir. Özellikle kötü huylu ağız ve çene kemik tümörlerinde erken tanı ve teşhis yüz güldürücü sonuçlar doğurabilmektedir.

Çene Tümörü kesin olarak nedenleri bilinmese de zemin hazırlayıcı bazı faktörler ileri sürülmüştür. Bunlar; alkol, sigara, bozuk ağız hijyeni, hatalı yapılan kron köprü protezleri, aşırı diş çürükleri sonucu tahrip olmuş diş kronları, güneş ışınları, vitamin eksiklikleri ve ağız bölgesine yerleşen virüsler ağız kanserine zemin hazırlayabilmektedir. Ağız içi kanserlerinin oluşmasında çevresel faktörler, irsiyet, coğrafik ve mesleki faktörlerde etkili olabilmektelerdir.

Ağızda 3 haftadan fazla sürede iyileşmeyen yaraların varlığı, kırmızı ve beyaz lekelerin oluşması gibi belirtiler, ağız kanserinin erken bulgularını oluşturmaktadır. Dilde ve dudaklarda oluşan uyuşukluk, diş çekimi sırasında oluşan yaraların iyileşememesi, ağızda oluşan kötü koku ve kanamanın yanı sıra ağrılar, lenf bezlerinde şişkinlik, yutkunma güçlüğü gibi belirtiler ise ilerlemiş ağız içi kanserinin belirtilerinden birkaçı olarak bilinmektedir.

Ağız ve çenede oluşan Çene Tümörü  genellikle ameliyatlarda olumlu sonuç alınır. İyi huylu tümörlerin oluşturduğu harabiyetler oluştuysa, o bölgeye özel olarak bazı greft materyalleriyle ya da vücudun bir başka bölgesinden alınan kemikle, o bölgede kemik oluşumu sağlanmaktadır. Bu uygulama ise titanyum implant adını almaktadır. Bu teknik sayesinde hasta, çok daha sağlam bir çeneye sahip oluyor. Fakat kötü huylu olan tümörler çok büyük bir boyuta ulaşmışsa, çevre dokulara yayılmışsa, kemoterapi, radyoterapi gibi tedavilerin birlikte yapılacağı, geniş bir tedavi planı uygulanması gereklidir.

Çene Tümörü tedavisi sonrasındaki bakımları, yakın hasta- hekim ilişkisini doğurması gereken bir durumdur. Çünkü ameliyattan sonra hastanın beslenmesi dahilinde bulunduğu birçok etken, hekimin uygun gördüğü şekilde olmalıdır. Ameliyat sonrası bakımlarda, ağız hijyeni ve lokal pansiyonlar asla ihmal edilmemelidir. Çene kemiğinin ya da ağız boşluğunda oluşan tümör tedavilerinin ihmal edilmesi ya da gecikmesi durumlarında, hastada estetik ve fonksiyonel kayıplara yol açmakla birlikte, kötü huylu kanser durumunda da yakın veya uzak bölge de hayatı tehdit eden sonuçlar meydana gelmektedir.

Çene Tümörü ve Diş Kisti
Diş kistleri, sessiz bir şekilde diş köklerine ya da diş etlerine ilerleyen bir diş hastalığı türüdür. Dişte oluşan bu enfeksiyon, çevre dokulara, diş köklerine ve çevre kemiklerine kadar yayılabilir. Bu durumda abse denilen problemle karşılaşılır. Bu enfeksiyon kemiğe kadar ulaştığında diş kaybı yaşanmaktadır. Diş köklerinde şişme, ağrı gibi şikayetler, bu rahatsızlığı açığa çıkarabilir. Oluşan enfeksiyon diş kökünü öldürürse ağrı hissi yaşanmamaktadır. Fakat hastalık yavaş yavaş ilerleyerek yanındaki kemiği zedeleyebilir. Ayrıca enfeksiyonlu bölgenin bir bölümünde irin oluşarak çene zedelenmesi gibi ciddi sorunlarla karşılaşılabilmektedir. Dişte genellikle bir ağrı oluşturmadığından, hastalığın erken tanınması mümkün olmamaktadır. 

Çene kemiğinin ya da diş köklerinin herhangi bir bölgesinde gelişen, normalin dışındaki patojen yapı olan kistlerin, ilaç tedavisiyle iyileşme sağlanamadığı için cerrahi yöntemlerle çıkarılması gerekmektedir. Kist keseciğinde bulunan sıvı zamanla kana karışarak, enfeksiyonun iç organlara kadar yayılmasına neden olmaktadır. Bu durumla birlikte çok ciddi sağlık problemleri meydana gelmektedir. Bu yüzden diş kistine geç kalınmadan tedaviyle müdahale edilmelidir.

Cerrahi işlem sona erdikten sonra belli aralıklarla diş kontrollerinin yapılması çok önemlidir. Böylece diş kistinin neden olduğu kemiğin kaybının iyileşme süreci izlenmektedir. Bazı kistler çok büyük olduğu için çenenin kırılmasına neden olabilirler. Bu yüzden işlem öncesinde volumetriktomogrofi istenilmektedir. Çekilen tomogrofi sayesinde kistin neden olduğu kemik kaybının önceden tespiti sağlanmaktadır. Üç boyutlu tomogrofi sayesinde çene kistlerinin çok net bir şekilde belirlenmesi, cerrahinin çok daha güvenli yapılması sağlanmaktadır.

İlk olarak, diş kistinin oluştuğu yerde gelişim eğilimi gösterdikçe köklerin etrafındaki yumuşak dokularda şişliklerin oluşmaya başlamasıyla kendini gösteren diş kisti, oluşan şişliklerin beraberinde ağrıya yol açmaktadır. Ağrıların şiddetlenmesiyle birlikte, dışarıdan fark edilecek kadar şişikler oluşur. Bu aşamadan sonra kistli bölgedeki diş daha da hassaslaşmaya başlar. Çene Tümörü dolayısıyla ağız kokusunun ortaya çıkmasıyla birlikte, ağrıda belirgin bir artış gözlenmektedir. Ayrıca dişte sallanma hissedilir. Kistin oluşturduğu irinin akması, ağrının hafiflemesine, kişinin ise halsizleşmesine yol açar.